
Renowacja mechanizmu zegara na wieży kościoła p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej w Orzyszu
W listopadzie 2022 roku po czterech miesiącach intensywnych prac renowacyjnych na wieżę kościoła p.w. Marki Boskiej Szkaplerznej w Orzyszu powrócił mechanizm zegara Georga Richtera z przełomu XIX i XX wieku.
Zegar z wieży kościoła p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej to czasomierz wyposażony w mechanizm chodu z wychwytem Grahama oraz napędem pośrednim wychwytu typu różnicowego, a także mechanizm bicia godzin i półgodzin na dzwonie zawieszonym w wieży. Wahadło sekundowe o długości zredukowanej 994 mm, czasomierz posiada tygodniową rezerwę napędu.
Mechanizm czasomierza w przeszłości poddawany był doraźnym naprawom oraz został przemalowany. Podjęte zostały także próby montażu elektrycznego naciągu automatycznego.
Zakres wykonanych przez zespół „Czas na wysokości” prac obejmował m. in.:
- całkowity demontaż mechanizmu, stołu zegarowego, elementów przeniesienia napędu na przekładnie wskazań i samych przekładni wraz ze wskazówkami,
- oczyszczenie wszystkich zdemontowanych elementów z zabrudzeń, korozji oraz zniszczonych powłok malarskich,
- regeneracja tulei łożyskujących osie napędowe mechanizmu chodu i bicia, regeneracja oraz wymiana poszczególnych panewek dolnych przekładni bicia i chodu,
- uzupełnienie panewek górnych w przekładni bicia i chodu,
- wymiana sztyftów w wybranych zębnikach latarkowych,
- wykonanie nowej sprężynki wahadłowej,
- polerowanie palet wychwytu,
- wykonanie i wprawienie nowego ułożyskowania trzech kompletów przekładni wskazań,
- wtórne profilowanie zębów kół przekładni chodu i bicia,
- prostowanie kół zębatych rozdzielacza na poziomie tarcz zegarowych wraz z wtórnym profilowaniem zębów,
- pełna regeneracja ułożyskowania osi rozdzielacza na poziomie tarcz zegarowych,
- wykonanie nowych uchwytów przenoszących napęd z pędni na przekładnie wskazań,
- wykonanie nowych osi wskazówek minutowych zegara oraz ich ułożyskowania w mocowaniu przekładni wskazań,
- regeneracja części przegubów, wymiana części przegubów nienadających się do regeneracji,
- zabezpieczenie antykorozyjne elementów stalowych oraz żeliwnych, następnie przywrócenie oryginalnej malatury płytom mechanizmu zegarowego na podstawie przeprowadzonych badań stratygraficznych,
- renowacja wskazówek zegara poprzez uzupełnienie ubytków (oraz w części wymianę) poszycia, następnie zabezpieczenie antykorozyjne i naniesienie powłok malarskich,
- montaż nowych pędni przenoszących napęd z mechanizmu chodu do przekładni wskazań,
- wykonanie nowego młotka wybijającego godziny i półgodziny na dzwonie umieszczonym w wieży z montażem systemu przeniesienia napędu od mechanizmu bicia na młotek,
- powtórny montaż mechanizmu zegarowego na miejscu wraz z założeniem nowego olinowania, uruchomienie zegara oraz prace regulacyjne.
Tarcze zegarowe nie były objęte programem prac.
Czasomierz uprzednio został wpisany do rejestru zabytków ruchomych. Odbiór konserwatorski miał miejsce 30 listopada 2022 roku.
Prace zostały w części sfinansowane ze środków budżetu państwa w ramach Funduszu Kościelnego oraz przy wsparciu gminy Orzysz.
Serdecznie dziękujemy opiekunowi zegara za zaangażowanie i pomoc w trakcie montażu.
© 2010 - 2023 www.czasnawysokosci.pl
Wszystkie prawa zastrzeżone. Publikacja serwisu lub jego fragmentów za pomocą jakichkolwiek środków bez pisemnej zgody autorów zabroniona!