• Czas na wysokości

    Tradycja, pasja, historia...

  • Naprawa zegarów wieżowych

    Gruntowne renowacje mechanizmów

  • Renowacje tarcz zegarów wieżowych

    Renowacje tarcz zegarowych

  • Naprawa zegarów wieżowych

    Ratujmy zegary

  • Zegary wieżowe

    Czas mierzymy wysoko

  • Automatyka mechanizmów

    Automatyka tradycyjnych mechanizmów

Tradycja zegarmistrzostwa wieżowego / Renowacje zegarów wieżowych

Gruntowna renowacja zegara z wieży ratusza w Krotoszynie:

Na przełomie lutego i marca 2023 roku na wieży ratusza w Krotoszynie zegar wyprodukowany w połowie XIX wieku w berlińskim zakładzie należącym do rodziny Möllinger ponownie zaczął odmierzać czas. Czasomierz wyposażony jest w mechanizm chodu z wychwytem nożycowym Amanta, a także mechanizm bicia godzin i bicia kwadransów, oba wykonane w systemie zapadowym typu szwarcwaldzkiego.

Zegar na Krotoszyńskim ratuszu przed naprawą

Zegar prezentuje okres przejściowy w zegarmistrzowie wieżowym, gdyż ogólna jego konstrukcja przedstawia dojrzałą formę mechanicznego zegara wieżowego w historii rozwoju sztuki zegarmistrzowskiej, przy czym wybrane jego elementy, jak zębniki czy osie wykonane są w sposób spotykany w czasomierzach wykonanych w stuleciach wcześniejszych.

Czasomierz jest niezwykle interesujący także dlatego, że prawdopodobnie podlegał serwisowaniu i modernizacjom przeprowadzonym przez fabrykę Carla Weissa z Głogowa.

Prace wykonywane przez zespół „Czas na wysokości” obejmowały przeprowadzenie gruntownej renowacji mechanizmu zegarowego, przekładni wskazań wraz z systemem przeniesienia napędu oraz wskazówki. Zegar dodatkowo został wyposażony w elektryczny naciąg automatyczny (dotychczas czasomierz wymagał nakręcania za pomocą korby raz dziennie).

Demontaż elementów poddawanych renowacji rozpoczęty został w dniu 16.07.2022 r. Mimo należytego utrzymania zegara przez opiekujących się nim dotychczas zegarmistrzów, mechanizm nosił ślady istotnego zużycia.

Wszystkie kute zębniki latarkowe otrzymały nowe sztyfty. Panewki górne wykonane ze stali zostały uzupełnione z uwagi na znaczne wypracowanie. Nadmierny luz w łożyskach dolnych zniwelowany został poprzez ich uzupełnienie z wykorzystaniem brązu. Wprawione zostały nowe tuleje łożyskujące oś kotwicy oraz wybrane czopy osi dźwigni mechanizmów bicia. Nowe ułożyskowanie otrzymały także rolki na dźwigniach współpracujące z kołami sercowymi obu mechanizmów bicia. Zębom wybranych kół przywrócony został właściwy kształt. Wymienione zostały czopy osi kotwicy, a także jednego z regulatorów wiatrakowych (wraz z fragmentem osi, na której zamontowany jest regulator wiatrakowy).

Gruntownej renowacji poddane zostały także przekładnie wskazań. Zębniki dwóch z trzech kół zmianowych zegara otrzymały nowe sztyfty. Osie wskazówkowe ułożyskowane zostały w nowych tulejach. Wskazówki zegara z uwagi na znaczącą korozję poszycia oraz widoczne ślady lutowania otrzymały nowe poszycie, wykonane zgodnie z oryginalnym wzorem, zabezpieczone antykorozyjne i poddane złoceniu.

Zegar wyposażony został w system elektrycznego naciągu automatycznego. Osie napędowe mechanizmów bicia zostały wydłużone z uwagi na konieczność montażu elementów przenoszących napęd z elektrycznego naciągu automatycznego.

Czasomierz otrzymał nową sprężynkę wahadłową. Wszystkie elementy poddane tarciu, w szczególności łożyska, czopy osi, płaszczyzny pracujące kół zębatych zostały poddane polerowaniu. Elementy mechanizmu oraz przekładni wskazań zostały oczyszczone z wszelkich zanieczyszczeń, naprawione i pomalowane zgodnie z oryginalną kolorystyką. Osie kół zębatych, koła zębate oraz wszelkie inne elementy stalowe oraz mosiężne zostały zabezpieczone.

W marcu 2023 trwały jeszcze niezbędne prace regulacyjne.

Dziękujemy serdecznie pracownikom Urzędu Miasta i Gminy Krotoszyn za otwartość i serdeczność, z którą się spotkaliśmy.

© 2010 - 2023 www.czasnawysokosci.pl

Wszystkie prawa zastrzeżone. Publikacja serwisu lub jego fragmentów za pomocą jakichkolwiek środków bez pisemnej zgody autorów zabroniona!